การรับประทานอาหารสำหรับผู้ป่วยมะเร็ง

คำแนะนำการรับประทานอาหารสำหรับผู้ป่วยมะเร็ง เมื่อรักษาด้วยการฉายแสงหรือเคมีบำบัด (คีโม)

ระยะนี้ระบบภูมิคุ้มกันของผู้ป่วยจะต่ำลงกว่าปกติ ซึ่งอาจทำให้ผู้ป่วยเสี่ยงต่อติดเชื้อได้ง่าย ดังนั้นในช่วงนี้ผู้ป่วยควรได้รับอาหารที่สะอาด ถูกหลักโภชนาการเพื่อลดความเสี่ยงในการติดเชื้อและเพื่อให้ได้รับพลังงานที่เพียงพอต่อการรักษาและฟื้นตัวของร่างกาย ทั้งนี้ ผู้ดูแลและญาติก็ควรทราบถึงอาหารที่สามารถรับประทานได้และอาหารที่ไม่ควรรับประทานด้วยดังนี้

อาหารที่ผู้ป่วยควรได้รับในช่วงพักรักษาตัวที่โรงพยาบาลเป็นอาหารปราศจากแบคทีเรีย (Low Bacteria Diet) ซึ่งแผนกครัวของโรงพยาบาลจะเป็นผู้จัดให้ภายใต้การควบคุมคุณภาพและสารอาหารจากนักโภชนาการ อาหารจะถูกปรุงให้สุกด้วยอุณหภูมิสูงเพื่อให้อาหารสุกทั่วชิ้น สะอาดและปราศจากเชื้อโรค

อาหารที่รับประทานได้

• ข้าว หรือ เส้นก๋วยเตี๋ยวที่ผ่านการปรุงด้วยความร้อนและสุกสะอาด
• ผักที่ผ่านการปรุงด้วยความร้อนและสุกสะอาด
• ผลไม้กระป๋องหรือน้ำผลไม้ที่ผ่านการฆ่าเชื้อและบรรจุในภาชนะที่ปิดสนิท (งดผลไม้สดทุกชนิด งดน้ำผลไม้คั้นสดทุกชนิด)
• เนื้อสัตว์ที่ผ่านการปรุงด้วยความร้อนและสุกสะอาด ไม่ติดมัน
• ไข่สุก (สุกทั้งไข่แดงและไข่ขาว)
• นม UHT (งดนมพาสเจอร์ไรซ์)

อาหารที่ไม่ควรรับประทาน

• ผักสด
• ผลไม้สด น้ำผลไม้คั้นสด
• อาหารหมักดอง เช่น กิมจิ เต้าเจี้ยว มิโซะ เทมเป้
• อาหารรสเปรี้ยว เผ็ด มัน เค็มจัด
• นม ชีส โยเกิร์ตหรือผลิตภัณฑ์นมอื่นๆที่ไม่ได้ผ่านการฆ่าเชื้อ เช่น ไอศกรีมหรือโยเกิร์ตที่ทำเอง
• ชีสชนิดที่มีรา เช่น บลูชีส, Stilton, Roquefort, Gorgonzola
• ชีสประเภท Brie, Camembert, Feta Cheese, Farmer’s Cheese
• อาหารประเภทเนื้อสัตว์ดิบๆ หรือที่ไม่ได้ผ่านความร้อนเพียงพอ หรืออาหารที่เสิร์ฟแบบเย็นๆ เช่น ซูชิปลาดิบ หรือสเต๊กที่ไม่สุก
• ไข่ดิบ หรือไข่สุกๆดิบๆ
• เมล็ดธัญพืชดิบ เช่น ข้าวโอ๊ตดิบ
• น้ำดื่มที่ไม่สะอาด น้ำแข็ง
• ผลิตภัณฑ์เบเกอรี่ที่วางขายโดยไม่มีภาชนะปิดหุ้ม
• ขนมปังและเบเกอรี่ ที่มีการใช้ไส้คัสตาร์ด หรือมายองเนส
• น้ำสลัดที่ไม่ได้ผ่านการกระบวนการฆ่าเชื้อ
• น้ำผึ้ง
• สมุนไพร
• บริวยีสต์
• ถั่วเปลือกแข็งดิบและไม่ได้ผ่านความร้อน
• ขนมปัง ผลิตภัณฑ์ขนมปังที่มียีสต์

คำแนะนำเพิ่มเติม

• อาหารที่ผ่านการปรุงสุกแล้วควรรับประทานทันที (ไม่เกิน 2 ชั่วโมงหลังเสิร์ฟ) เพราะถ้าทานอาหารที่เก็บนานเกิน 2 ชั่วโมง อาจทำให้จุลินทรีย์เจริญเติบโตในอาหารและ
• เสี่ยงต่อการเกิดท้องเสียหลังจากรับประทานอาหารนั้นได้
• ไม่ควรรับประทานอาหารที่ซื้อเอง
• ไม่ควรรับประทานอาหารอื่นๆที่ญาตินำมาเยี่ยม
• หากคนไข้ต้องการรับประทานอาหารอื่นๆ นอกเหนือจากที่โรงพยาบาลจัดให้ ควรสอบถามพยาบาลและนักกำหนดอาหารก่อนเสมอ

แหล่งที่มา : แผนกโภชนาการ โรงพยาบาลสมิติเวชศรีนครินทร์